ЯҢАЛЫКЛАР

Арчаның 10нчы балалар бакчасында һәр төркем үзенең кечкенә музеен булдырган

Узган атнада биредә “Балаларны рухи-әхлакый яктан үскән шәхес итеп тәрбияләүдә заманча технология буларак музей педагогикасы” дигән темага республикакүләм семинар үтте.

Миннефәр Дәүләтбаев: “Мин район газетасыннан башка яши алмыйм”.

Даими газета укучыларыбыз белән очрашу, якыннан танышу, алар белән кара-каршы утырып аралашу, үзебез белән таныштыру максатыннан “Арча хәбәрләре” район газетасы баш мөхәррире Исрафил Насыйбуллин белән берлектә авылларга чыгуны оештырырга булдык.

2003 елдан башлап һәр елны 9 декабрьдә Халыкара коррупция белән көрәш көне билгеләп үтелә. Бу көнне Берләшкән Милләтләр Оешмасының Генераль ассамблеясы 2003 елның 1 ноябрендә кабул иткән коррупциягә каршы Конвенциягә кул кую өчен ачылды. Аның максаты – коррупцияне кисәтү һәм тамырын корыту.

Арча районының “Төрнәле-Пошалым“ ширкәтендә бер хезмәткәргә бер ай өчен хезмәт хакы түләнмәгән, бурыч – 18 мең сум. Аның мөрәҗәгате буенча район прокуратурасы судка эзләү гаризасы җибәрде.

Арча районында яшәүче 23 яшьлек кеше РФ Җинаять кодексының 173.2нче маддәсенең 1нче өлешендә күздә тотылган җинаятьне (шәхесне раслаучы документны бирү) ясаган өчен хөкем ителде.

Аналитик һәм фаразланган мәгълүмат «Татарстан Республикасының Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохит мониторингы идарәсе» ФДБУ, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Татарстан Республикасы буенча Кулланучылар хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек буенча Федераль хезмәт Идарәсе, Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм ТКХ министрлыгы, Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының Баш ветеринария идарәсе, Татарстан Республикасы Транспорт һәм юл хуҗалыгы министрлыгы, «Челтәр компаниясе»АҖ.

1.Метеорологик фараз һәм гадәттән тыш хәлләр барлыкка килү куркынычы

Начар метеорологик күренешләр Консультация метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында кисәтү

2023 елның 15 декабрендә 22 сәгатьтән 16 декабрендә 18 сәгатькә кадәр

16 декабрь төнендә һәм көндез Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән буран көтелә, күрү мөмкинлеге 1-2 км кадәр начарлана (Казанда иртән һәм көндез), юлларда кар басу барлыкка килә.

Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары

Гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары (һәлакәтләр) автотранспорт хәрәкәтен кыенлаштыру, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санын арттыру белән бәйле куркынычлар

Авиация һәлакәтләре, аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшен бозу белән бәйле куркынычлар

Торак-коммуналь хуҗалык объектларында куркынычлар (аварияләр)

электр, җылылык, су һәм газ белән тәэмин итүне сүндерү

Техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең углекислый газ белән агулану куркынычы

Гадәттән тыш хәлнең табигый чыганаклары (бәла-казалар) сулыкларның бозлары астында кешеләр һәм техниканың җимерелүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (бәла-казалар) барлыкка килү куркынычы

Табигатьтә кешеләрнең ориентирларын югалту белән бәйле вакыйгалар барлыкка килү куркынычы

16 декабрь төнендә һәм көндез Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән буран көтелә, күрү мөмкинлеге 1-2 км кадәр начарлана (Казанда иртән һәм көндез), юлларда кар басу барлыкка килә.

Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе хәбәр итә:

Буран җил белән карны җир өстендәге һава катламына күчерү.

Җир асты, түбәнге һәм гомуми буранны аерып күрсәтәләр. Җир астында һәм Түбән буран вакытында элек төшкән кар яңадан бүленә, гомуми буран вакытында, яңадан бүлү белән бергә, болытлардан кар төшә.

Көчле буран вакытында ничек эшләргә

Бары тик аерым очракларда гына биналардан чыгыгыз. Ялгызы гына чыгу тыела. Гаилә әгъзаларына яки күршеләргә кая баруыгызны һәм кайчан кайтуыгызны хәбәр итегез. Автомобильдә зур юллар һәм шоссе буенча гына хәрәкәт итәргә мөмкин. Машинадан чыкканда, аннан читкә китмәгез. Юлда туктагач, сигналны өзлексез кычкырып җибәрегез, капотны күтәрегез яки якты тукыманы антеннага асып куегыз, машинада ярдәм көтегез. Шул ук вакытта моторны вентиляцияне тәэмин итү һәм углерод газы белән агулануны булдырмау өчен пыяланы ачып калдырырга мөмкин. Әгәр дә сез торак пункттан читтә җәяү йөргәндә ориентацияне югалтсагыз, беренче йортка керегез, кайда икәнегезне ачыклагыз һәм, мөмкин булса, буран беткәнче көтегез. Әгәр дә сез көчегездән китсәгез, сыену урыны эзләгез һәм анда калыгыз. Сезгә таныш булмаган кешеләр белән аралашканда игътибарлы һәм сак булыгыз, чөнки табигать афәтләре вакытында автомобиль, фатир һәм хезмәт урыннарыннан урлаулар саны кискен арта.

Әгәр дә сез көчле кертүләр шартларында бүлмәдә бикләнгән булсагыз, сак кына, паникасыз, кертүләрдән үзегез чыгу мөмкинлеге юкмы икәнен ачыклагыз (булган инструментны һәм кулдан килгән чараларны кулланып). ГО һәм гадәттән тыш хәлләр эшләре идарәсенә яки торак пункт администрациясенә заносларның характеры һәм аларны мөстәкыйль рәвештә сүтү мөмкинлеге турында хәбәр итегез. Әгәр дә кар өемнәрен үзегез сүтеп булмый икән, коткару подразделениеләре белән элемтә урнаштырырга тырышыгыз. Радиотапшыру кабул итүчене (телевизор) кабызыгыз һәм җирле хакимият күрсәтмәләрен үтәгез. Җылылыкны саклау һәм азык-төлек запасларын экономияләү өчен чаралар күрегез.

12 декабрь кичендә, төнлә һәм көндез 13 декабрьдә Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән көчле җил 15-17 м/с (Казанда 15 м/с кадәр), төнлә һәм иртән ТР көнчыгышында һава температурасы -25 көтелә..-30˚.

Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе:

Салкыннан һәм туңудан саклану өчен, урамга чыкмаска, балалар, Йорт хайваннары урамда озак вакыт булудан качарга һәм Ерак сәяхәтләрдән тыелырга кирәкми.

Туңу куркынычының төп факторлары булып: тыгыз һәм дымлы кием һәм аяк киеме, кан тамырлары белән проблемалар, алкоголь исереклеге, шулай ук хәлсезлек һәм артык арыганлык тора. Салкыннан саклану өчен катламлы киенегез – һава катламнары җылылыкны саклый, җылы инсоллар һәм йон носки киегез – алар дымны сеңдерәләр, аякларын коры калдыралар, җылы варежкалар, баш киеме һәм шарфсыз салкынга чыкмагыз; даими актив хәрәкәт кирәк.

Көчле салкыннарда ерак йөрмәү һәм сәяхәт итмәү яхшырак. Автомобиль механизмнарында юл-транспорт һәлакәтләре һәм кинәт килеп чыккан хаталар куркынычы кискен арта. Машина йөртүчеләргә дә үз куркынычсызлыкларын истә тотарга кирәк-сезон буенча киенергә, җылы кием һәм аяк киеме турында онытмаска, кайнар чәй запасы булырга, мөмкин кадәр ягулык запасы булырга тиеш.

Куркыныч метеорологик күренешләр давыл кисәтүе

аномаль салкын һава торышын билгеләү турында

7 декабрьдән 13 декабрьгә кадәр Татарстан Республикасы территориясендә нормадан 10-20°түбәнрәк уртача тәүлеклек һава температурасы белән аномаль-салкын һава торышы көтелә.

Начар метеорологик күренешләр Консультация-кисәтү

метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында

2023 елның 11 декабрендә 18 сәгатьтән 12 декабрьдә 18 сәгатькә кадәр

Татарстан Республикасы территориясендә урыннарда:

- 11 декабрь кичендә, 12 декабрь төнендә һәм иртәсендә республиканың көнчыгышында һава температурасы -25..-30˚;

- 12 декабрь иртәсендә һәм көндез 15-17 м/с көчле җил (һәм Казанда).

Татарстан Республикасы территориясендә гадәттән тыш хәлләр (һәлакәтләр) барлыкка килү куркынычлары

ТКХ объектларында гадәттән тыш хәлләрнең техноген чыганаклары

электр, җылылык, су һәм газ белән тәэмин итүне сүндерү

Техноген янгыннар, көнкүреш газы шартлаулары, кешеләрнең углекислый газ белән агулану куркынычы

Гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү куркынычы, электр белән тәэмин итү системаларында, электр линияләре һәм элемтә линияләре зарарлану (җимерелү), зәгыйфь ныгытылган, киң форматлы конструкцияләр һәм манара краны җимерелү, иске агачлар егылу белән бәйле

Автотранспорт хәрәкәтенең кыенлашуы, республика автомобиль юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санының артуы, тимер юл транспортында булган вакыйгалар белән бәйле куркынычлар

Авиация һәлакәтләре, аэропортлар һәм вертолет мәйданчыклары эшен бозу белән бәйле куркынычлар

Гадәттән тыш хәлнең табигый чыганаклары халык арасында салкын һәм туңу белән бәйле вакыйгалар барлыкка килү куркынычы

Сулыкларның бозлары астында кешеләр һәм техниканың җимерелүе белән бәйле гадәттән тыш хәлләр (хәлләр) барлыкка килү куркынычы

Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе:

Салкыннан һәм туңудан саклану өчен, урамга чыкмаска, балалар, Йорт хайваннары урамда озак вакыт булудан качарга һәм Ерак сәяхәтләрдән тыелырга кирәкми.

Туңу куркынычының төп факторлары булып: тыгыз һәм дымлы кием һәм аяк киеме, кан тамырлары белән проблемалар, алкоголь исереклеге, шулай ук хәлсезлек һәм артык арыганлык тора. Салкыннан саклану өчен катламлы киенегез – һава катламнары җылылыкны саклый, җылы инсоллар һәм йон носки киегез – алар дымны сеңдерәләр, аякларын коры калдыралар, җылы варежкалар, баш киеме һәм шарфсыз салкынга чыкмагыз; даими актив хәрәкәт кирәк.

Көчле салкыннарда ерак йөрмәү һәм сәяхәт итмәү яхшырак. Автомобиль механизмнарында юл-транспорт һәлакәтләре һәм кинәт килеп чыккан хаталар куркынычы кискен арта. Машина йөртүчеләргә дә үз куркынычсызлыкларын истә тотарга кирәк-сезон буенча киенергә, җылы кием һәм аяк киеме турында онытмаска, кайнар чәй запасы булырга, мөмкин кадәр ягулык запасы булырга тиеш.

Автомобильдә начар күрү шартларында хәрәкәт иткәндә артык үзгәртеп корулардан, узып китүләрдән, алданудан баш тартырга кирәк.

Кинәт тормозлаудан сакланырга кирәк: туктау кирәк булганда тизлекне җайлы киметергә кирәк. Тормоз педаленә берничә тапкыр басыгыз, шуның белән артыгызда хәрәкәт итүче машина йөртүчеләрне кисәтүче сигнал бирегез.

Мөмкин булса, сәяхәтләрдән сакланыгыз, табигатьтә озак йөрүдән баш тартыгыз.